सरहद्दीचा शिलेदार : किल्ले भूपतगड

21 December 2020 
 
सरहद्दीचा शिलेदार : किल्ले भूपतगड

 
लहानपण छोट्या गावात गेल्यामुळे माळरान आमराई, जंगली गवत ह्याचा एक विशिष्ट वास नेहेमीच डोक्यात राहिला होता. नंतर शहरात आल्यामुळे तो अनुभव नंतर आला नाही मात्र किल्ले भूपतगडाने बालपणाच्या आठवणी जाग्या केल्या. तत्कालीन जव्हार संस्थान आणि मराठी साम्राज्य ह्यांच्या सरहद्दीवर असलेला व शेवटपर्यंत जव्हार संस्थानाच्या अधिपत्याखाली असलेला हा भूपतगड.
 

 
३ -४ टाक्यांचा समूह, ३ -४ फूट उंचीच्या शिल्लक भिंती ज्या जवळपण ६ ते ८ फूट रुंद आहेत असा किल्लेदाराचा वाडा, अर्धवट कोरलेली जांभ्या दगडातील विहीर, २ मोडके दरवाजे , बुरुज आणि पडीक भिंती हा किल्ल्याचा संसार. मात्र संपूर्ण किल्ला हा एक सुंदर गवताचा गंध घेऊन आहे. वन विभागाने किल्ल्याच्या पायथ्यापर्यंत रस्ता केला आहे( झाडे लावणे , मोठे करणे, जुनी झाडे आणि प्राणी वाचवणे हे सोडून वन विभाग सर्व धंधे करते हा माझा समज आता ठाम होत् चालला आहे). मात्र ह्याची सर्वात खास बात म्हणजे दिसणारा नजारा आणि बाजूच्या डोंगर रांगा , सर्व शब्दापलीकडील अनुभव. दुपारी जेवण झाल्यावर दिसणारा नजारा आणि थंड झुळूका आणि हिवाळ्यातील कोवळे उन , निघायची तयारीच होईना.

 
किल्ला करून जव्हार येथील नवीन आणि जुना राजवाडा , सदानंद बाबा मंदिर, शिरपा माळ ( शिरपेचाचा माळ: सुरत लुटीवरून परत येतांना येथे छत्रपती शिवाजी महाराज आणि जव्हार चे राजे विक्रमशः यांची भेट झाली होती) करून घरी परत आलो. जर भूपतगडाला भेट देणार असाल तर कमी उंची असलेली ४ चाकी गाडी नेऊ नका व कचरा तर करूच नका. शक्यतो छोटा ग्रुप न्या म्हणजे पक्ष्यांचा आवाज , झाडांचं सुगंध, व निसर्ग अनुभवता येईल.

 
किल्ला विविध पक्षी व प्राणी ह्यांनी भरलेला आहे. बिबट्याचा अधिवास पण जाणवला त्यामुळे सावध राहून ट्रेक करणे.
 

 
अंबरीश मोरे
२० डिसेंबर २०२०

 

Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

Yezdi D 250 Classic: 1982 Model by Ideal Jawa Company

Image
First Look I was searching for Jawa / Yezdi or other rare and vintage models from last few months and the search was getting difficult as very less vehicles are available now a days. Scraping these vehicles is a profitable business as scrap venders are getting profited by selling loose parts of these vehicles then selling whole bike. Non availability of documents is also a major problem and the main reason behind scrapping the vehicles, as these (Jawa, Yezdi) vehicles are mainly available in villages and due to negligence loosing documents is a common problem. Non availability or spare parts and low mileage is another problem. Need Some Kicking,
Read more

Fort Dhodap

Image
  Fort Dhodap from Hatti Village Trek to Fort Dhodap : 10th January 2021    Fort Dhodap is the third highest fort in Maharashtra. (4829 ft ). It is one of the most important fort in Nashik district. It is located at a very strategic location and can keep eye on huge area and neighbouring forts. We started our trek from hatti village side at 10 am around. Humid and hot atmosphere started showing its effect.    First Gate Marathi Inscriptions   There was a big road to climb on the fort which used to call as Rajmarg. The aged people from village used to tell us that through that route elephants used to go on the fort, but now no one is using that road, it is covered by the thick bushes. We started climbing by a new shortcut road which is quite vertical and took good time to reach at the first gate of the fort which is in ruined condition. The bastions are there but the strong wooden doors are long gone. There is a inscription in Marathi on the wall of the gate, we tired to read it and lat
Read more

Fort Khairai :

Image
  Fort Khairai : 7th December 2020 First Trek after Lockdown with old team mates of Vainateya but with new generation excellent team leaders. Fort Khairai. A fort on the boundary of Maratha Empire and Mughals in the era of Chhatrapati Shivaji Maharaj. Koli King of Jawahar, Marathas and Mughals had owned it. No actual history available.    It his having destroyed Bastion's and walls. 2 water tanks and 1 well. 2 destroyed canons. It is having strategic important location to keep control on the old trading routes. Beautiful surrounding and views. Peth and Harsul are Kashmir of Maharashtra but with very bad and narrow roads. ( Speciality of Public works department of Maharashtra). All Photos by fellow trekkers.
Read more